Bio
Salvador Dali właśc.: Salvador Domènec Felip Jacint Dalí i Domènech, marquès de Dalí de Púbol urodzony 11 maja 1904 w Figueres w Hiszpanii, zmarł 23 stycznia 1989 również w Hiszpanii – hiszpański malarz, jeden z najbardziej znanych surrealistów.
Jest jednym z bardziej rozpoznawalnych artystów XX wieku.
Urodził się w rodzinie notariusza. Jego artystyczna dusza była widoczna już w okresie wczesnego dzieciństwa. Lekcje rysunku zaczął pobierać w wieku dziesięciu lat, w wieku lat czternastu zaczął z sukcesem wystawiać swoje obrazy. Pierwotnie zauroczył się impresjonizmem, który poznawał dzięki znajomemu ojca i przyjacielowi Picassa, katalońskiemu artyście malującemu w stylu impresjonistycznym, Ramonowi Pichot. W wieku 23 lat dostał od ojca prasę drukarską.
W 1921 Dalí rozpoczął studia w Królewskiej Akademii Sztuki w Madrycie. Dwa razy został wydalony, nigdy nie zdał egzaminów końcowych. Jego zdaniem był bardziej wykwalifikowany niż osoby, które miałyby go egzaminować. Dali był bardzo pewny siebie. Podczas pierwszej wizyty w Paryżu w 1927 roku, Dali spotkał się z Picassem w jego atelier, gdzie ten ostatni pokazywał Dalemu swoje obrazy. Na początku obrazy Picassa wywarły na Dalim duże wrażenie. Później jednak Salvador powiedział, że jeden jego obraz jest więcej wart niż wszystkie obrazy Picassa.
W 1928 przeprowadził się do Paryża. Dzięki wsparciu Joana Miró, Salvador Dalí stał się pełnoprawnym członkiem grupy surrealistów. Skupiali się oni wokół André Bretona twórcy teorii surrealizmu. W 1928 powstał pierwszy obraz Dalego uznawany za surrealistyczny zatytułowany „Miód jest słodszy od krwi”. Dalí w krótkim czasie stał się znaczącą postacią w grupie surrealistów. Dopiero w 1934 Dalí został wykluczony z grupy – zarzucano mu popieranie faszyzmu oraz chciwość.
Do 1929 Dalí wchodził na drogę surrealizmu, która miała uczynić go sławnym: prowadziła ona w świat podświadomości przywoływany podczas snu. Surrealizm bazował na teorii psychoanalizy Sigmunda Freuda. Obraz płonących żyraf czy topniejących zegarów stał się znakiem rozpoznawczym artysty.
W 1929 Dali poznał Galę, co wywarło ogromny wpływ na życie i twórczość artysty. Gala, czyli Helena Diakonova, była rosyjską imigrantką, starszą od Dalego o 10 lat. Kiedy ją poznał, była żoną poety Paula Eluarda. Gala w 1932 rozwiodła się z Paulem Eluardem, żeby w 1934 wziąć z Dalím ślub cywilny w Paryżu, a w 1958 kościelny. Stała się jego muzą, miłością, modelką, przyjaciółką, opiekowała się również finansami artysty. Najważniejsze jest jednak to, że wprowadziła stabilizację w jego życie – to ona przyczyniła się do sukcesu wystaw, które odbyły się w 1930 roku w Europie i Stanach Zjednoczonych.
W latach II wojny światowej Dali osiadł w Stanach Zjednoczonych. Odbył się tam szereg głośnych wystaw, między innymi retrospektywa surrealistów w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku. Dalí stał się modny wśród amerykańskich elit. Sławy, w tym Helena Rubinstein, zamawiały u niego portrety. Dalí wziął udział w kręceniu filmu razem z Alfredem Hitchcockiem, wracając niejako do korzeni, gdyż jego przygoda z kinem zaczęła się w 1928 od współpracy z Luisem Buñuelem nad filmem „Pies andaluzyjski”. Dali zajmował się również projektowaniem biżuterii oraz odzieży dla Coco Chanel.
W 1948 Dalí wraz z Galą wrócili do Europy, spędzali większość czasu w rezydencjach w Hiszpanii i Francji. Dalí zaczął mocno zainteresował się nauką, szczególnie psychologią i historią, wiedzę czerpał z pism naukowych. W 1974 Dalí otwarł zaprojektowane przez siebie muzeum – Teatro Museo Dalí w rodzinnym mieście Figueres. Gmach został urządzony z pozostałości teatru. Wybór miejsca był celowy gdyż, jak twierdził Dalí, całe jego życie było teatralne.
10 czerwca 1982 zmarła Gala. W maju 1983 Dalí namalował swój ostatni obraz “Jaskółczy ogon”. Dali zmarł 23 stycznia 1989.
Ciekawostka: